کد مطلب:59729 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:283

حدیث منزلت











دلیل دیگر «حدیث مَنْزِلَت» است كه پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) هنگامی كه با سپاه اسلام روانه سرزمین تبوك (در سال نهم هجرت) بود به علی (علیه السلام) رو كرد و فرمود:

«اَنْتَ مِنِّی بِمَنْزَلَةِ هارُونُ مِنْ مُوسی اِلاّ اَنَّهُ لانَبِیَّ بَعْدِی».

«نسبت مقام تو به من ، همانند نسبت مقام هارون به موسی (علیه السلام) است ، با این فرق كه بعد از من ، پیامبری نخواهد بود».

با این بیان ، مقام وزارت و اختصاص در دوستی و برتری بر همگان و جانشینی آن حضرت در زمان حیات پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) و بعد از حیاتش را فرض و ثابت كرد، چنانكه قرآن به همه این ویژگیها در مورد هارون نسبت به موسی (علیه السلام) گواهی می دهد، خداوند در این باره می فرماید موسی گفت:

«وَاجْعَلْ لِی وَزِیرا مِنْ اَهْلی ، هارُونَ اَخِی ، اشْدُدْ بِهِ اَزْرِی ، وَاَشْرِكْهُ فِی اَمْرِی ، كَیْ نُسَبِّحَكَ كَثِیرا ، وَنَذْكُرَكَ كَثِیرا ، اِنَّكَ كُنْتَ بِنا بَصیِرا».[1] .

«خدایا! وزیری از خاندانم برای من قرار ده ، برادرم هارون را، به وسیله او پشتم را محكم كن ، او را در كار من شریك گردان تا تو را بسیار تسبیح گوییم و تو را بسیار یاد كنیم ، چرا كه تو همیشه از حال ما آگاه بوده ای».

خداوند در پاسخ به درخواست موسی (علیه السلام) فرمود:«... قَدْ اُوتِیتَ سُؤْلَكَ یا مُوسی»[2] ؛ «آنچه را خواسته ای به تو داده شد ای موسی».

مطابق این آیات ، شركت هارون (علیه السلام) با موسی (علیه السلام) در نبوّت و وزارت برای اجرای رسالت و پشتیبانی محكم هارون از موسی (علیه السلام) ثابت شد.

و موسی در مورد خلافت و جانشینی هارون ، به خدا عرض ‍ كرد:

«... اخْلُفْنِی فِی قَوْمِی وَاَصْلِحْ وَلا تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ».[3] .

«جانشین من در میان قوم من باش (و آنان را) اصلاح كن و از روش ‍ مفسدان پیروی منما».

به این ترتیب ، خلافت هارون از جانب موسی (علیه السلام) مطابق آیات روشن قرآن ، ثابت شد.

با توجّه به این جریان ، وقتی كه پیامبر اسلام (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) برای امیر مؤ منان علی (علیه السلام) همه ویژگیهای هارون ، نسبت به موسی (علیه السلام) را قرار داد و علی (علیه السلام) را همچون هارون (جز در مقام نبوّت) دانست ، معنایش در حقیقت این است كه بر علی (علیه السلام) عهده داری وزارت و پشتیبانی استوار از رسول خدا (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) واجب می گردد و برتری علی (علیه السلام) بر دیگران روشن می شود و پیوند ناگسستنی پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) با علی (علیه السلام) آشكار می گردد، سپس خلافت و جانشینی علی (علیه السلام) از پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) به ثبوت می رسد؛ زیرا به استثنای خصوص نبوّت نه غیر آن همه مقامات هارون نسبت به موسی (علیه السلام) برای علی (علیه السلام) نسبت به پیامبر اسلام (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) كه از جمله آن جانشینی هارون نسبت به موسی باشد، ثابت می گردد، خلافت در زمان حیات پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) طبق صریح گفتار پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) ثابت می شود و خلافت بعد از رحلت آن حضرت نیز از استثناء خصوص نبوّت ، استفاده می شود (زیرا پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم»فرمود:«بعد از من پیامبری نخواهد آمد».

مفهومش این است كه علی (علیه السلام) غیر از مقام نبوّت ، تمام مقامات دیگر، از جمله جانشینی حتی بعد از پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) را دارد (این بود چند نمونه از دلایل روشن كه بیانگر حقّانیت امامت و خلافت علی (علیه السلام) بود) و امثال این دلایل بسیار است كه برای رعایت اختصار، از آنها خودداری شد.







    1. سوره طه ، آیه 29 35.
    2. سوره طه ، آیه 36.
    3. سوره اعراف ، آیه 142.